ĐỘNG CƠ TU HỌC VÀ HÀNH TRÌ PHÁP - BỒ ĐỀ TÂM 

ĐỘNG CƠ TU HỌC VÀ HÀNH TRÌ PHÁP - BỒ ĐỀ TÂM 

🙏❤️🙏❤️🙏

Đối với một hành giả Kim Cương Thừa phương tiện để đạt tới Phật quả là thân, khẩu ý. 

Hành giả  Kim Cương Thừa trước hết là phải nỗ lực tinh tấn – nghĩa là dùng thân, khẩu, ý để hành trì – và điều đó còn được gọi là tu tập/hành trì/thực hành Pháp. 

Hiển nhiên một hành giả Kim Cương Thừa phải là một hành giả Đại Thừa - tức là phải phát triển Sáu Hạnh toàn thiện (Lục độ Ba la mật). Đồng thời phải trưởng dưỡng Bồ Đề Tâm và tích lũy công đức. 

Tích lũy công đức và khơi dậy Bồ Đề Tâm chính là nhân khởi của Phật quả. 

Quy luật cốt lõi của toàn bộ vũ trụ là luật nhân quả. 

Muốn đạt được Phật quả thì phải gieo nhân, và nhân duy nhất để gieo đó là Bồ Đề Tâm. Bồ Đề Tâm là nhân, là điều kiện cần thiết để thành Phật. 

Quan trọng nhất đối với một người tu đó là động cơ, vì động cơ quyết định hết thảy. Động cơ cần phải trong sáng. 

Động cơ tu quan trọng hơn cách tu

Ta phải luôn quán chiếu tâm mình. Ta làm việc ấy với động cơ gì? 
Có phải là với Bồ Đề Tâm hay không? Dù làm bất cứ việc gì, thế tục hay Phật sự, hành trì, đều cần có Bồ Đề Tâm. Không có tâm đó thì việc tu hành không thể đạt được kết quả nào cả. 

Bồ Đề Tâm cũng là một dạng tâm, nhưng nó hoàn toàn khác với những tâm bình thường khác của chúng sinh.

Những ai có tâm đó chính là Bồ Tát; nó chính là thứ làm rõ sự khác biệt giữa Đại Thừa và Tiểu Thừa. Nếu chúng ta tu theo Đại Thừa thì phải làm theo Bồ Tát hạnh : thật lòng quan tâm chăm lo (take care & look after) cho các chúng sinh khác.

Trước hết ta phải phát nguyện tu tập để đạt giác ngộ giải thoát – Phật quả – vì lợi ích của tất cả chúng sinh. 

Đây chính là Bồ Đề Tâm NGUYỆN (phát nguyện). 

Bồ Đề Tâm Nguyện này chỉ mới dừng lại ở mức độ mong muốn. Mong muốn không thôi thì chưa đủ mà phải có sự thành tựu – Phật quả. 

Muốn đạt Phật quả thì phải có hành động – Bồ Đề Tâm HẠNH ( dấn thân,áp dụng và thực hành). 

Ví như chúng ta muốn đến chiêm bái Bồ Đề Đạo Tràng, thì việc mong ước, phát nguyện không thôi là chưa đủ mà chúng ta còn cần đến rất nhiều thứ như là: tiền, xe cộ, bản đồ, vật dụng, và các chuẩn bị khác. 

Nếu chỉ có NGUYỆN mà không có HẠNH thì cũng chỉ là lý thuyết, mơ ước xa xôi mà không có thực hành, sẽ không đem lại kết quả gì cả.

Sau khi phát được Bồ Đề Tâm Nguyện thì chúng ta phải áp dụng thực hành - Bồ Đề Tâm Hạnh - có nghĩa là thực hiện Bồ Đề Tâm Nguyện cho đến khi viên mãn

Vắn tắt lại có 4 ý sau :

1) Nguyện cho hữu tình chúng sinh thoát khỏi luân hồi sinh tử.
2) Nguyện cho tất cả chúng sinh luôn hạnh phúc và thoát khỏi mọi cội nguồn đau khổ.
3) Nguyện cho chúng sinh thoát khỏi được ba cội gốc của đau khổ (tham, sân, si).
4) Nguyện đạt đến Phật quả để độ tất cả chúng sinh.

Đức Phật từng dạy rất nhiều phương pháp để phát triển Bồ Đề Tâm. 

🌻 Phương pháp thứ nhất là quán chiếu tất cả hữu tình chúng sinh đã từng một lần là mẹ của ta. Trong các kinh của cả Hiển giáo và Mật giáo đều ghi rõ rằng tất cả chúng hữu tình từ trong vô lượng kiếp trước ít nhất cũng có một lần là mẹ của ta. 

Hãy tự suy ngẫm: mẹ của mình đã chịu vất vả, đau khổ như thế nào để sinh thành, nuôi dưỡng và dạy dỗ mình ngay từ tấm bé. Khi mình lớn lên thì đã phải vất vả thế nào để bảo vệ mình trước những nguy hiểm rình rập, cũng như lo lắng chăm sóc cho mình nên người. Hãy suy ngẫm đến tình yêu vô lượng, bất tận của người mẹ đối với mình. 

Khi suy ngẫm đến công ơn mẹ như vậy, chúng ta sẽ phát khởi một lòng biết ơn, kính quý sâu sắc và ta sẽ mong muốn đền đáp công ơn của mẹ. Từ người mẹ ruột chúng ta trải lòng mình ra đến tất cả hữu tình chúng sinh vì tất cả đều đã từng ít nhất một lần là mẹ của ta. Như vậy sẽ phát triển được tình thương yêu của chúng ta đối với tất cả chúng sinh, rồi tình thương yêu này sẽ tiếp tục phát triển
thành Bồ Đề Tâm. 

🌻 Phương pháp thứ hai là quán chiếu “hoán chuyển ngã tha”. 

Đầu tiên quán chiếu mình và các chúng sinh khác đều khao khát được yêu thương, đều không muốn bị não hại. 

Nhờ vậy ta có thể trưởng dưỡng tâm từ bi. Khi tâm từ bi lớn hơn, các con thực hiện quán chiếu theo cách đặt các chúng sinh khác cao hơn bản thân mình – đây chính là tâm Bồ Tát. 

Nguyện nhận hết những đau khổ của họ về mình và trao cho họ hết tất cả những hạnh phúc, những điều tốt đẹp mà mình có.

Từ những tình yêu đơn sơ ban đầu sẽ dần dần hình thành tâm từ bi. Và điểm mấu chốt của tâm từ bi chính là sự cảm thông và khả năng thấu hiểu được đau khổ của chúng sinh. 

Một người có lòng từ ái, biết thương yêu và nghĩ tưởng đến đau khổ của người khác, luôn mong muốn họ được hạnh phúc là một người có sự khởi đầu rất tốt đẹp, là một người rất đáng trân quý. 

Những người luôn tỏa ra tình thương yêu, sự ấm áp, dịu dàng đối với mọi người, luôn mong mỏi mọi điều trở nên tốt đẹp, mong muốn người khác bớt được nhiều đau khổ, được hạnh phúc là những người có sức cảm hóa rất lớn ví như Thánh Đức Dalai Lama XIV đương thời vậy

Tuy nhiên ta cần ước muốn sự hạnh phúc và thoát khỏi đau khổ cho những người thù ghét hãm hại, gây chướng ngại cho mình, rồi mới đến tất cả chúng sinh hữu tình

Lúc nào cũng phải có hai phần: ước muốn hạnh phúc và thoát khỏi đau khổ. 

Bồ Tát là những người luôn cầu mong cho những ai thù ghét mình, gây chướng ngại cho mình gặp được hạnh phúc. Các Ngài là những người đã vượt qua được chướng ngại của tâm. 

Bồ Tát thương yêu kẻ thù của mình - hoàn toàn khác với những chúng sinh bình thường. 

Chúng ta phải thấy rõ không phải chỉ riêng mình hay một ai đó đặc biệt mà là tất cả các chúng sinh, không sót một ai, đều sẽ trở thành Phật.

🌻 Bồ Đề Tâm là tinh túy của tất cả 84.000 pháp môn của chư Phật. 

Vì sao Bồ Đề Tâm lại quan trọng tới như vậy? 

Vì động cơ của chúng ta khi làm việc gì đó chính là nhân của mọi sự. Nếu nhân sai thì sẽ sinh ra quả sai, nếu nhân đúng sẽ sinh ra quả đúng. Và quả gặt được của nhân Bồ Đề Tâm là đạt được mọi điều chúng ta mong ước (sở cầu như ý). 

Chúng ta ước muốn được giác ngộ, chúng ta sẽ được giác ngộ giải thoát.

Chúng ta ước muốn chúng sinh hạnh phúc, tất cả chúng sinh sẽ được hạnh phúc. 

Và người có trí tuệ sẽ sớm nhận biết được rằng phải giúp tất cả chúng sinh đạt đến Phật quả viên mãn thì mình mới có thể đạt đến Phật quả viên mãn. Có nhân là Bồ Đề Tâm thì mới có quả là Phật quả. 

Bồ Đề Tâm là tinh túy của tất cả pháp môn của chư Phật, thế nên có được Bồ Đề Tâm chúng ta có thể thâm nhập được tất cả các pháp.

Ngoài ra, ta phải chú ý vào ba yếu tố từ, bi và tâm. Từ có nghĩa là thương yêu. Muốn phát triển thương yêu, ta phải biết bản chất của nó là gì !

Trước tiên đó là sự cảm thông với người khác. Vì cảm thông được với đau khổ của người khác chúng ta mới có thể khởi phát được tâm Từ, sự thương yêu. 

Một cách khác nữa để phát triển tâm Từ là bắt đầu quan tâm chăm sóc người khác. 

Do sự quan tâm và chăm sóc thì ta sẽ dần dần cảm thông và từ đó phát khởi tâm Từ. Tâm Từ, tâm Bi và Bồ Đề Tâm như nước cam lồ, có thể xoa dịu đi những nóng rực của lửa sân hận, làm tan đi những băng giá lạnh buốt của thù hằn. Từ tâm Từ chúng ta mới có thể khởi phát tâm Bi.

Khi chúng ta yêu thương người khác thật sự thì chúng ta mới có thể phát khởi được lòng mong muốn họ thoát khổ. Và dĩ nhiên với trí tuệ của người học Phật, cách thoát khổ tố hảo nhất chính là giác ngộ viên mãn. 

Tâm Bi chính là lòng mong muốn tất cả chúng sinh sớm đạt được Phật quả . Khi tâm Từ và tâm Bi đã phát khởi chính là lúc Bồ Đề Tâm phát khởi.

Biết được tâm mình, biết được động cơ khi hành động vốn không phải là một việc dễ dàng. Động cơ cá nhân hay động cơ xuất phát từ Bồ Đề Tâm trong sáng? 

Để nhận biết được tâm mình chúng ta phải tu học. Người ta có thể làm rất nhiều điều nhìn từ bên ngoài rất tốt như bố thí, trì giới, trì chú v. v. 

Nhưng nếu thật tâm không khao khát tất cả việc đó sẽ đem lại giác ngộ giải thoát cho bản thân mình và cho tất cả chúng sinh thì lợi lạc thu được rất ít ỏi. 

Ngược lại nếu ta làm việc đó với sự khao khát giải thoát mãnh liệt và trong sáng thì quả chúng ta thu được là vô lượng.

Tu là chuyển hóa tâm. Tâm cần phải được chuyển hóa. 

Thông thường, với phàm tâm khi được người khác khen ngợi ta thấy rất thích thú. 

Ngược lại, ta sẵn sàng sân hận với những ai chê bai mình. 

Là một hành giả ta cần phải suy xét theo cách khác. Cần quán chiếu xem lời khen đó có đem lại ích lợi gì cho việc tu tập hay không? 

Tương tự, chúng ta phải quán chiếu những lời chê bai có khiến ta chậm tiến trên đường tu hay không? Có ảnh hưởng gì đến chuyện đạt giác ngộ giải thoát của ta không? 

Qua sự tu tập, tâm ta sẽ dần trở nên mạnh mẽ và những lời khen chê thế gian sẽ không còn ảnh hưởng đến chúng ta nữa.

Khi tu Bồ Tát hạnh, ta lúc nào cũng phải tự đặt mình ở vị trí thấp hơn người khác và phải luôn quan tâm chăm lo người khác. 

Một điều đặc biệt cần nên tránh đó là không được lợi dụng những ưu điểm, lợi thế của mình cũng như của người khác để mưu cầu lợi ích cho cá nhân mình. Điều này là đi ngược với Đạo Pháp.

Có ba yếu tố quan trọng đối với người tu khi hành xử trong tất cả mọi việc sẽ đem lại phúc đức lớn lao.

1) Phát Bồ Đề Tâm trong tất cả mọi hành động (làm vì ai, vì điều gì)
2) Hành động
3) Hồi hướng (hết thảy hữu tình chúng sinh đều đạt đến Phật quả) 

🙏❤️🙏❤️🙏

Hà nội. 07/10/2022 

Tâm Đăng lược biên qua bài giảng của ngài Drubwang Sonam Jorphel Rinpoche